annemiekVoor veel mensen is het pas duidelijk dat ze een ik-grens hebben als die overschreden wordt. Als je grens overschreden wordt, merk je dat het eerst in je lijf. Bijvoorbeeld als iemand te dicht bij je komt, dan voel je in je lijf dat je een stap achteruit wilt doen. Of als iemand iets naars tegen je zegt, voel je een druk op je hart. Sommigen van ons zijn hier heel bewust van en kunnen alert reageren. Maar de meeste mensen slikken hun emotie in en verleggen hiermee onbewust hun grens.
Hoe bepaal je je grens?
Als kind leren we van onze ouders waar grenzen liggen. Door te kijken naar hoe onze ouders met elkaar omgaan en hoe ze met anderen omgaan, leren we wat de norm is. Overtuigingen rondom het omgaan met je ik-grens kan zo generatie op generatie worden doorgegeven. Dat hoeft niet altijd heel duidelijk te zijn. Als vader altijd zegt “Ik heb niets te verbergen”, kun je het gevoel krijgen dat je over alles open moet zijn, terwijl je bepaalde zaken liever voor jezelf houdt.
Ook maatschappelijke en culturele normen en waarden kunnen van grote invloed zijn. In deze tijd ligt er vooral veel druk op mensen om zich zo goed mogelijk te presenteren op social media. Elk moment van de dag is tegenwoordig Insta-waardig; het kopje koffie in de ochtend, de zelfgemaakte salade bij de lunch en de vriendin die een wijntje komt drinken. Daarnaast wordt van ons verwacht dat we 24/7 bereikbaar zijn voor onze familie, vrienden en de baas. Daar geven we gehoor aan omdat we bang zijn om iets te missen of omdat we denken dat iemand anders die wel bereikbaar is op dat moment er anders met onze aandacht vandoor gaat.
Uiteindelijk wordt veel van ons gedrag gedreven door het verlangen om ergens bij te horen (bij het gezin, de vriendenclub of op het werk) of om gewaardeerd te worden. Om dat verlangen te vervullen, verleggen we -bewust of onbewust- onze grenzen. Helaas moet daar soms een hoge prijs voor betaald worden.
Je innerlijke wereld beschermen
Om je grenzen te bewaken en je innerlijke wereld te beschermen is het nodig om de signalen te begrijpen die je lichaam afgeeft. Om iets te begrijpen moet je goed luisteren. Begin dus met het luisteren en waarnemen. Voel je een bepaalde sensatie in je buik, je hoofd, je hart of je benen? Probeer dit dan niet meteen te vertalen in ratio. Wees je eerst bewust van wat er gebeurt, wat je voelt. Een druk, een tinteling, kou of warmte, kramp of gevoelloosheid? Wees je ervan bewust dat er íets gebeurt. Ga dan na of het een prettig gevoel is of niet. Als je de tijd neemt om het gevoel serieus te nemen, komt de betekenis vanzelf. En weet je wat je moet doen.
Luisteren naar je lichaam klinkt simpel, maar is voor veel mensen een onbekend terrein. Weet dat er ook andere manieren zijn om je grenzen te onderzoeken. Ook het inzicht in je eigen overlevingsstrategie geeft duidelijkheid in je omgang met grenzen.
Wil jij je grenzen verkennen? Ik ga graag met je in gesprek.
